Europejska konwencja ochrony zwierząt domowych

Strasbourg, 13.XI.1987

Preambuła

Niżej podpisane do tej pory państwa członkowskie Rady Europy,

zważywszy, że celem Rady Europy jest osiągniecie większej jedności państw członkowskich;

uznając moralny obowiązek człowieka szanowania wszystkich żywych stworzeń a zwłaszcza zwierząt domowych, pozostających w szczególnej więzi z człowiekiem;

zważywszy na znaczenie zwierząt domowych dla jakości życia ludzi a zatem ich wartość społeczną;

zważywszy na trudności jakie powoduje różnorodność zwierząt utrzymywanych przez ludzi;

zważywszy na wynikające z nadpopulacji zwierząt domowych zagrożenia dla czystości, zdrowia i bezpieczeństwa ludzi i innych zwierząt;

zważywszy że, utrzymywanie okazów dzikiej fauny jako zwierząt domowych jest niepożądane;

zdając sobie sprawę z różnych okoliczności mających wpływ na nabywanie zwierząt domowych, ich utrzymywanie, hodowanie dla zysku lub bez zysku, pozbywanie się ich i handel nimi;

zdając sobie sprawę, że zwierzęta domowe nie zawsze utrzymymwane są w warunkach zdrowia i dobrobytu;

zauważając, że stosunek ludzi do zwierząt jest bardzo różny, także z powodu braku wiedzy i wyobraźni;

uznając, że ustanowienie podstawowych, wspólnych standardów odpowiedzialnego traktowania zwierząt domowych przez ich właścicieli jest celem nie tylko pożądanym ale także realnym;

uzgodniły co następuje:

Rozdział I - Postanowienia ogólne

Artykuł 1 - Definicje

1. Przez zwierzę domowe rozumie się każde zwierzę utrzymywane lub przeznaczone do utrzymymwania przez człowieka, w szczególności w jego otoczeniu domowym, dla osobistej przyjemności i dla towarzystwa.

2. Poprzez handel zwierzętami domowymi rozumie się powtarzalne transakcje handlową dotyczące zwierząt w większych ilościach, zawierane dla zysku i skutkujące zmianą właścicieli zwierząt domowych.

3. Przez hodowlę i rozród rozumie się hodowlę i rozród prowadzone głównie w celu zysku i w większych ilościach.

4. Przez azyl dla zwierząt rozumie się niedochodowe zakłady dla utrzymywania zwierząt w większej ilości. Jeśli prawo danego państwa i/lub przepisy porządkowe na to zezwalają, zakłady te mogą przyjmować zwierzęta bezdomne.

5. Przez zwierzę bezdomne rozumie się zwierzę domowe, które albo nie ma domu, albo znajduje się poza domostwem jego właściciela lub opiekuna i jednocześnie poza jego kontrolą i bezpośrednim nadzorem.

6. Przez odpowiedne władze rozumie się władze określone przez państwo członkowskie.

Artykuł 2 - Zasięg i zastosowanie

1. Każda ze Stron podejmuje niezbędne kroki w celu wcielenia w życie postanowień tej Konwencji w stosunku do:

1. zwierząt domowych utrzymywanych przez osoby fizyczne lub prawne w domostwach, zakładach handlowych, hodowlanych i azylach;
2. odpowiednio do zwierząt bezdomnych.

2. Żadne postanowienie tej Konwencji nie powinno ograniczać stosowania innych środków ochrony zwierząt lub środków zachowania gatunków zagrożonych wyginięciem.

3. Żadne postanowienie tej Konwencji nie powinno ograniczać swobody Stron przyjęcia dalej idących środków w celu ochrony zwierząt domowych ani też stosowania jej postanowień do kategorii zwierząt innych niż wyraźnie tu określone.

Rozdział II - Zasady utrzymywania zwierząt domowych

Artykuł 3 - Podstawowe zasady dobrobytu zwierząt

1. Nikt nie może sprawiać zwierzęciu domowemu niepotrzebnego bólu, cierpienia lub udręki.

2. Nikt nie może porzucać zwierzęcia domowego.

Artykuł 4 - Utrzymywanie

1. Każda osoba, która posiada zwierzę domowe i zgodziła się nim opiekować, jest odpowiedzialna za jego zdrowie i dobro.

2. Każda osoba, która utrzymuje zwierzę domowe lub która się nim opiekuje, powinna zapewnić mu miejsce przebywania, opiekę i troskę, również o etologiczne potrzeby zwierzęcia, zgodne z jego gatunkiem i rasą, a zwłaszcza:

1. zapewnić mu wystarczającą ilość odpowiedniego pożywienie oraz wodę;
2. zapewnić mu odpowiednie warunki do poruszania się;
3. powziąć odpowiednie środki przeciw jego ucieczce.

3. Zwierzę nie powinno być trzymane jako zwierzę domowe, jeżeli:

1. warunki ust. 2 nie są spełnione;
2. pomimo spełnienia powyższych warunków, zwierzę nie może przystosować się do życia w niewoli.

Artykuł 5 - Hodowla

Każdy, kto dobiera zwierzę domowe do rozmnażania jest odpowiedzialny za uwzględnienie takich jego cech anatomicznych, fizjologicznych i behawioralnych, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia i dobra potomstwa lub samicy.

Artykuł 6 - Limit wieku nabywców

Żadne zwierzę domowe nie może być sprzedane osobie poniżej 16 roku życia bez wyraźnej zgody wyrażonej przez rodziców lub prawnego opiekuna.

Artykuł 7 - Tresura

Żadne zwierzę domowe nie może być tresowane z uszczerbkiem dla jego zdrowia i dobra, zwłaszcza przez zmuszenie do przekraczania jego naturalnych zdolności lub siły ani też przez stosowanie sztucznych środków mogących powodować obrażenia, zbędny ból, cierpienie lub udrękę.

Artykuł 8 - Handel, hodowla i rozród, azyle dla zwierząt

1. Każdy, kto w momencie wejścia w życie Konwencji zajmuje się handlem, chowem i rozmnażaniem zwierząt domowych lub prowadzi azyl dla takich zwierząt, musi w czasie oznaczonym przez każdą Stronę, zgłosić ten fakt odpowiednim władzom.
Każdy, kto zamierza podjąć taką działalność, musi swój zamiar odpowiednim władzom.

2. Zgłoszenie takie winno zawierać:

1. gatunki zwierząt domowych, których dotyczy lub ma dotyczyć;
2. osobę odpowiedzialną i jej kwalifikacje;
3. opis miejsca i wyposażenia jakie jest używane lub ma być używane.

3. Wyżej wymieniona działalność może być prowadzona wyłącznie:

1. jeśli osoba odpowiedzialna ma kwalifikacje i możliwości wymagane dla jej prowadzenia, nabyte w drodze szkolenia zawodowego albo dostatecznego doświadczenia w pracy ze zwierzętami domowymi, oraz
2. jeśli miejsce i wyposażenie używane do prowadzenia działalności spełniają warunki wymienione w art. 4

4. Odpowiednia władza określi, na podstawie zgłoszenia o którym mowa w ust. 1, czy warunki wymienione w ust. 3 są spełnione. Jeśli nie są spełnione w dostatecznym stopniu, władza ta zaleci przedsięwzięcie odpowiednich środków i zakaże rozpoczęcia lub kontynuowania działalności, jeśli jest to niezbędne dla dobra zwierząt.

5. Odpowiednia władza będzie, zgodnie z krajowym prawem, nadzorować spełnienie wyżej wymienionych warunków.

Artykuł 9 - Reklama, rozrywka, wystawy, zawody i podobne imprezy

1. Zwierzęta domowe nie powinny być używane w reklamach, rozrywce, wystawach, zawodach i innych imprezach tego typu, chyba że:

1. organizator stworzył odpowiednie warunki by zwierzęta domowe były traktowane zgodne z wymaganiami z art. 4, ust. 2, oraz
2. nie ma zagrożenia dla zdrowia i dobra zwierząt.

2. Zwierzętom nie można podawać żadnych substancji, poddawać terapii ani stosować urządzeń w celu wzmożenia ich naturalnej wydajności:

1. podczas zawodów
2. w każdym innym przypadku, gdyby mogło to narażać na szwank ich zdrowie i dobro.

Artykuł 10 - Operacje chirurgiczne

1. Operacje chirurgiczna mające na celu zmianę wyglądu zwierzęcia w celu innym niż lecznicze powinny być zabronione, a zwłaszcza:

1. przycinanie ogonów,
2. przycinanie uszu,
3. pozbawianie głosu,
4. usuwanie pazurów lub kłów.

2. Wyjątki od tego zakazu mogą być uzasadnione tylko:

1. gdy lekarz weterynarii uzna podjęcie zabiegów nieleczniczych za konieczne albo z powodów medyczno-weterynaryjnych albo dla dobra konkretnego zwierzęcia.
2. zapobieganiem reprodukcji.

3. Zabiegi, podczas których zwierzę będzie lub prawdopodobnie będzie odczuwać silny ból, przeprowadza się w warunkach znieczulenia przez lekarza weterynarii lub pod jego nadzorem. Zabiegi nie wymagające znieczulenia mogą być przeprowadzane przez osoby uprawnione do tego wedle krajowych przepisów.

Artykuł 11 - Uśmiercanie

1. Uśmiercić zwierzę domowe może tylko lekarz weterynarii lub inna osoba uprawniona, oprócz przypadków konieczności skrócenia cierpień, gdy lekarz weterynarii lub inna uprawiona osoba nie może tego uczynić w porę, a także w innych nagłych przypadkach określonych prawem. Uśmiercanie musi być przeprowadzone z najmniejszym w danych warunkach cierpieniem fizycznym i psyhicznym. Metoda uśmiercania powinna polegać, oprócz nagłych wypadków, na:

1. spowodowaniu nagłej utraty świadomości i śmierci lub
2. wprowadzeniu w stan głębokiego znieczulenia ogólnego kontynuowanego do stanu w którym ostatecznie i niewątpliwie powoduje śmierć.

Osoba dokonująca uśmiercenia musi upewnić się, że zwierzę nie żyje zanim nastąpi pozbycie się zwłok.

2. Zabrania się następujących metod uśmiercania:

1. topienie i inne metody uduszenia, jeśli nie dają takich efektów jak przewidziano w ust. 1, pkt. b.
2. użycia substancji trującej lub leków, których dawkowanie nie może być tak kontrolowane by osiągnąć efekty przewidziane w ust. 1, pkt. b.
3. rażenie prądem o ile uprzednio nie spowodowano utraty świadomości.

Rozdział III - Dodatkowe postanowienia dotyczące zwierząt bezdomnych

Artykuł 12 - Redukcja liczebności

Jeśli Strona uzna, że liczebność bezdomnych zwierząt stanowi dla niej problem, podejmie odpowiednie środki prawne i/lub administracyjne, konieczne dla zmniejszenia liczebności bez powodowania zbędnego bólu, cierpienia i udręki.

1. środki takie powinny spełniać następujące wymagania:
   1. jeśli zwierzęta takie mają być chwytane, odbywać się to musi z najmniejszym cierpieniem fizycznym i psychicznym zwierząt;
   2. utrzymywanie i uśmiercanie pochwyconych zwierząt musi się odbywać według zasad ustanowionych w Konwencji
2. Strony rozważą:
   1. wprowadzenie trwałego znakowania zwierząt w odpowiedni sposób, powodujący najmniejszy lub nietrwały ból, cierpienie i udrękę, takich jak tatuaż połączony z rejestracją numerów oraz nazw i adresów właścicieli;
   2. ograniczenie niepożądanego rozrodu psów i kotów przez zachęcanie do sterylizacji tych zwierząt;
   3. zachęcanie do zgłaszania odpowiednim władzom znalezionych zwierząt bezdomnych.

Artykuł 13 - Wyjątki dotyczące chwytania, przetrzymywania i uśmiercania

Wyjątki od przyjętych tu zasad chwytania, przetrzymywania i uśmiercania bezdomnych zwierząt mogą mieć miejsce wyłącznie wtedy, gdy są konieczne w ramach krajowych programów zwalczania chorób zakaźnych.

Rozdział IV - Informacja i edukacja

Artykuł 14 - Programy informacyjne i edukacyjne

Strony zobowiązują się do wspierania rozwoju programów informacyjnych i edukacyjnych, mających na celu szerzenie świadomości i wiedzy o postanowiach niniejszej Konwencji, wśród instytucji i osób indywidualnych zajmujących się chowem, hodowlą, tresurą i handlem zwierzętami domowymi. W programach tych szczególna uwaga powinna być zwrócona na:

1. prowadzenie tresury zwierząt domowych w celach komercyjnych lub wyczynowych wyłącznie przez osoby posiadające odpowiednią wiedzę i umiejętności;
2. zniechęcanie do:
   1. przekazywania zwierząt domowych jako prezentów osobom poniżej 16 roku życia bez wcześniej wyrażonej zgody rodziców lub innych prawnych opiekunów;
   2. przekazywania zwierząt domowych jako nagród lub premii;
   3. nieplanowanego rozrodu zwierząt domowych;
3. potencjalnie negatywne konsekwencje dla zdrowia i dobra dzikich gatunków zwierząt, gdy będą nabywane i przetrzymywane w roli zwierząt domowych;
4. ryzyko związane z nieodpowiedzialnym nabywaniem zwierząt domowych, skutkujące zwiększeniem liczby zwierząt niechcianych lub porzucanych.